PRAKTIJK VOLLON HARTEEL
Klinische psychologie, relaxatietherapie, biofeedback en slaaptraining
Bij relaxatietherapie leer je door oefeningen een relaxatierespons oproepen. Door het regelmatig oefenen zakt je algemene stressniveau waardoor bijkomende ‘stresspieken’ beter opgevangen kunnen worden.
In de relaxatietherapie wordt naast het samen oefenen ruim tijd gemaakt om via gesprek zicht te krijgen op de oorzaken van stress, spanning en de manier waarop je er wel/niet mee omgaat.
Relaxatietherapie heeft als doel de eigen spanningstoestand beter te controleren en dit zowel preventief (aanleren van technieken om de opbouw van spanning te kunnen voorkomen) als curatief (het toepassen van relaxatietechnieken tijdens momenten waarop de spanning of angst groot is).
Slaaptraining/CGT-i (Cognitive Behaviour Training- Insomnia)
Slapeloosheid (insomnie) betekent dat je moeilijkheden hebt met inslapen of doorslapen, of dat je te vroeg wakker wordt. Zo’n 10% van de mensen heeft last van slapeloosheid. De gevolgen van slapeloosheid (overdag) zijn: minder efficiënt functioneren overdag (concentratieproblemen, ondermaats presteren …), minder alert zijn, vermoeidheid, uitputting, somberheid, verhoogde prikkelbaarheid…
Een slaaptraining kan dan voor beterschap zorgen. Tijdens de slaaptraining leren we op basis van cognitieve gedragstherapie je slaapprobleem op een effectieve wijze aan te pakken. De effectiviteit van deze therapie is uitgebreid aangetoond in wetenschappelijk onderzoek. Ongeveer 80% van de deelnemers aan de slaaptraining ervaart geen slaapproblemen meer.
In de slaaptraining leert u opnieuw anders kijken naar de slaap. Daarbij ligt de focus op de kwaliteit van uw slaap eerder dan op de hoeveelheid slaap.
Belangrijk is dat je leert wat je zelf kan doen om beter te slapen. We werken zowel aan foute slaapgewoonten, stress en slaap remmende gedachten. Er worden concrete tips en technieken gegeven die kunnen helpen om de kwaliteit van de slaap te verbeteren.
Voorafgaand aan de slaaptraining is er een intakegesprek om de oorzaak en het type slaapprobleem te bepalen.
Een slaaptraining bevat vaak volgende onderdelen:
- Het gedetailleerd invullen van een slaap-waakdagboek om meer inzicht te krijgen in je eigen slaappatroon.
- Informatie, tips en advies over slaap en een goede slaap-waak hygiëne.
- Opsporen en doorbreken van verkeerde slaappatronen en slaap belemmerende gedachten;
- Aanleren van relaxatieoefeningen of mindfullnessoefeningen
- Inwerken op het slaapgedrag aan de hand van specifieke technieken zoals stimuluscontrole en slaaprestrictie.
- Een aanpak tegen piekeren.
Vanuit de praktijk bied ik een wetenschappelijk verantwoord diagnostisch onderzoek aan betreffende de stressfysiologie en biofeedbacktraining.
Bij spanningsgerelateerde klachten is het belangrijk om te kijken wat er in het lichaam gebeurt tijdens spanning en tijdens ontspanning. Dit is wat een biofeedback stressprofiel zichtbaar maakt.
Als we ontspannen zijn, merken we dit aan ons lichaam door de manier waarop de ademhaling, hartslag, spierspanning, handtemperatuur en huidgeleiding zich gedragen. Als we gespannen zijn kunnen we een verandering opmerken in deze signalen. Deze verandering is niet bij iedereen hetzelfde. Bepaalde mensen krijgen klamme handen, anderen gaan sneller ademen of spannen hun spieren aan. Het biofeedback stressprofiel meet deze signalen tijdens rust, tijdens een mentale taak en tijdens het herstel na de taak. We krijgen hierdoor inzicht in hoe het autonome zenuwstelsel reageert op kortdurende stress en hoe dit zich in de periode daarna opnieuw herstelt. Volgende parameters worden gemeten: ademhaling, hartslag, hartslagvariabiliteit, spierspanning, huidgeleiding en lichaamstemperatuur.
De bevindingen worden samen besproken en er wordt een behandeltraject voorgesteld. Door deze meting wordt de oorzaak van spanningsgerelateerde klachten duidelijker en kan de behandeling beter afgestemd worden op de specifieke stressfysiologie van de patiënt.
Aan de hand van het stressprofiel wordt bepaald welke parameters we het beste kunnen trainen om de stressbestendigheid te verhogen. Door biofeedback meten we de lichaamssignalen en maken ze zichtbaar. hierdoor leert de cliënt welke strategie effectief is om bijvoorbeeld ontspanning te bereiken. De lichaamssignalen die worden gemeten worden steeds via een beeldscherm teruggekoppeld naar zowel de therapeut als de cliënt. Biofeedback helpt om meer inzicht te krijgen in de eigen problematiek en de mogelijke behandelstrategie.
Kinderen, jongeren en volwassenen met stressgerelateerde klachten zoals overspannenheid, burn out, hyperventilatie, slaapproblemen, pijnklachten ten gevolge van spanning.
Aanmelding
Een aanmelding binnen de praktijk kan via mail of telefonisch gebeuren. Dit kan op doorverwijzing gebeuren (bv via de huisarts), of op eigen initiatief.
Intakegesprek
Het intakegesprek is het eerste gesprek. Tijdens dit eerste gesprek willen we vooral meer zicht krijgen op de klachten, verschillende aspecten van het leven, de beleving, leefwereld … Er wordt duiding gegeven omtrent de werkwijze en een mogelijk behandelplan wordt besproken.
Opmaak stressprofiel en verdere verkenning
Tijdens het 2e gesprek wordt er meestal via biofeedbackapparatuur een stressprofiel opgemaakt (zie biofeedback/opmaak stressprofiel). We verkennen de klachten verder en er wordt dan uiteindelijk een behandeltraject voorgesteld.
Begeleiding
Daarna gaan we verder met gesprekken en het aanleren van technieken. Op basis van verschillende factoren o.a. de aard van de klachten, de persoonlijkheid, de ingesteldheid van de patiënt … proberen we steeds opzoek te gaan naar de best passende techniek(en). Er kan gewerkt worden met volgende relaxatietechnieken: visualisaties, metaforen, meditatie, progressieve spierontspanningsmethode, autogene training, sofrologie, haptonomie. Ook meditatietechnieken komen aan bod.
Naast het inoefenen van de technieken wordt ruim tijd gemaakt om via gesprek zicht te krijgen op de oorzaken van spanning, de manier waarop je met spanning omgaat, werken rond cognities …Dit met de bedoeling inzicht te krijgen in wat er ook speelt op emotioneel vlak. Dit veelal vanuit de Acceptance en Commitment therapie (ACT).
De therapie die geboden wordt voor slapeloosheid krijgt een specifiekere invulling. Meer informatie hierover vind je in het luik over slaaptraining.
Afronding
Wanneer de doelstellingen uit het behandelplan voldoende bereikt is, ronden we de begeleiding af.